Zadaniem raków jest zapewnienie odpowiedniej przyczepności na śliskiej lub oblodzonej powierzchni. Dzięki zębom wbijającym się w zlodzone podłoże, zwiększa się nasze bezpieczeństwo oraz stabilność. Z tego właśnie powodu zimą, na górskich szlakach, raki zawsze powinny się znaleźć w ekwipunku górskiego turysty lub wspinacza. Nawet jeśli nie przymocowane do butów, to w plecaku. Wybierając raki, trzeba zwrócić uwagę na kilka ich cech - przeczytasz o tym poniżej, oraz dopasować je do preferowanej aktywności.
Foto: Snap
Typy raków ze względu na sposób mocowania
Ze względu na sposób mocowania, raki dzielimy na: raki koszykowe, raki półautomatyczne oraz raki automatyczne.
- Raki koszykowe – należą do najbardziej uniwersalnych modeli raków. Są udoskonaloną wersją raków paskowych. Przód i tył buta przytrzymywane są przez "koszyk" - stąd nazwa, oraz mocowanie paskowe. Pasują do większości butów górskich i turystycznych, ważne, by ich podeszwa była odpowiednio sztywna. Przy zbyt miękkiej podeszwie może dojść do pęknięcia lub wygięcia łącznika. Minusem może być dłuższy czas zakładania tego typu raków.
- Raki automatyczne – wybierane są do najbardziej zaawansowanych aktywności w trudniejszym terenie. To sprzęt, który zakłada się szybko i łatwo oraz który będzie pewnie trzymał się na bucie. Bucie specjalnie przeznaczonym do tego typu raków. Raki automatyczne posiadają specjalny pałąk, umieszczany we wcięciu na podeszwie buta, dlatego nie nadają się do każdego typu obuwia górskiego. Ponadto, podeszwa ta musi być sztywna, co uniemożliwi wypięcie raków. Raki automatyczne należą do najdroższych modeli.
- Raki półautomatyczne – powstały z połączenie raków koszykowych i automatycznych. Przód buta umieszczany jest w „ koszyku”, natomiast z tyłu jest specjalny zatrzask. Zakłada się je dość szybko i są tańsze od raków automatycznych. Do tego typu raków również potrzebne są specjalne buty.
Typy raków ze względu sztywność
Od sztywności raków zależy komfort ich użytkowania.
- Raki półsztywne - są modelem bardziej uniwersalnym. Dzięki odpowiedniej elastyczności nadają się na dłuższe trasy.
- Raki sztywne – są doskonałe na strome podejścia, wspinaczkę na lodzie i bardziej zaawansowany teren. Zapewniają bardzo dobrą przyczepność. Buty do nich przeznaczone powinny mieć sztywną podeszwę.
Materiał
Do wyboru mamy raki aluminiowe oraz raki stalowe.
- Raki aluminiowe – są lżejsze, i to jest ich główna zaleta ale są mniej odporne na uszkodzenia np. na kamienistych szlakach. Ich zęby mogą wtedy się ścierać lub ulec wygięciu. Nadają się na zaśnieżone stoki o niezbyt dużym nachyleniu, dlatego wybierane są najczęściej przez skiturowców.
- Raki stalowe – zęby raków stalowych są dużo bardziej odporne na ścieranie się i wyginanie niż w przypadku raków aluminiowych. Nadają się na zróżnicowany i trudny teren – od śniegu, poprzez twardy lód aż po skaliste zbocza. Są cięższe od raków aluminiowych.
Ilość zębów
Najczęściej raki posiadają od 10-14 zębów. Im jest ich więcej tym przyczepność jest lepsza ale jednocześnie takie raki są cięższe. Na tereny stosunkowo łatwe, o małym nachyleniu można wybrać raki o mniejszej liczbie zębów. Podczas wypraw w teren trudniejszy lepiej zapewnić sobie bezpieczeństwo z rakami posiadającymi od 12-14 zębów. Osoby o dłuższej stopie również powinny wybierać raki o większej ilości zębów, żeby uniknąć przestrzeni pod butem pozbawionej zębów, która byłaby przez to mniej przyczepna.
Ustawienie zębów
Przednie zęby raków nazywane są atakującymi. Ze względu na ich ustawienie wyróżniamy raki z zębami atakującymi w orientacji poziomej lub pionowej.
- Orientacja pozioma – zęby atakujące raków ustawione poziomo zapewniają lepszą stabilność na zmrożonym śniegu lub niezbyt twardym lodzie.
- Orientacja pionowa – ten typ raków dobrze sprawdzi się we wspinaczce lodowcowej i drytoolingu. Zęby w takich modelach raków muszą być bardzo wytrzymałe i sztywne, gdyż to na nich opiera się ciężar ciała wspinacza.
Raki w Ceneria.pl
W ofercie sklepów prezentowanych na stronie Ceneria.pl znajdziesz raki wspinaczkowe, raki turystyczne, raki turystyczno-wspinaczkowe oraz akcesoria do raków. Możesz wybrać tu raki dostosowane do Twoich potrzeb i zasobów finansowych takich renomowanych marek jak m.in.: Petzl, Climbing Technology, Singing Rock, Camp, Grivel, Cassin, Rockland, Stubai czy Black Diamond.
Tekst: zespół Ceneria.pl
Foto: Snap
