Głównym zadaniem raków jest zapewnienie przyczepności na śliskiej nawierzchni. Na rynku mamy wiele rodzajów raków, jednak im bardziej wymagający teren chcemy w nich pokonać, tym staranniej powinniśmy wybrać model. Z tego względu, w pierwszej kolejności trzeba się zastanowić jakie będzie przeznaczenie raków i w jakim terenie będą używane.
Z poniższego poradnika dowiesz się, na które elementy raków zwrócić uwagę podczas wyboru modelu.
Podział raków - sposób mocowania
Ze względu na sposób mocowania do butów, raki dzielimy na: raki koszykowe, automatyczne i półautomatyczne.
Raki koszykowe - składają się z przypominających koszyki ( stąd nazwa) mocowań z taśmami, zakładanymi na przód i tył buta, które połączone są specjalnym łącznikiem. Nie wymagają one kupna specjalistycznych butów, mogą być zakładane na wiele modeli butów górskich lub trekkingowych, o ile posiadają wystarczająco sztywną podeszwę. Sposób ich wiązania może wydawać się na początku dość skomplikowany. Zakłada się je wolniej i trudniej to zrobić w grubych rękawicach.
Raki automatyczne - przeznaczone są do wymagających aktywności w trudnym technicznie terenie, drytoolingu oraz wspinaczki lodowej lub mikstowej. Założyć je można tylko na obuwie górskie ze specjalnym rantem oraz bardzo sztywną podeszwą. Zakładanie ich przebiega sprawnie, nawet w zimowych rękawicach. Należą do najbardziej niezawodnych, trzymają się buta mocno i nie wypinają się.
Raki półautomatyczne ? są niejako połączeniem raków koszykowych i automatycznych. Przednia część buta umieszczona jest w obejmie, podobnie, jak w rakach koszykowych, natomiast z tyłu, w rancie, umieszczany jest pałąk raków.
Po przeczytaniu powyższej, krótkiej charakterystyki raków, widać, że nie wszystkie buty będą współgrały z wybranym modelem raków. Raki automatyczne wymagają specjalistycznych butów do nich przeznaczonych. Posiadają one specjalny rant, w którym umieszczony zostaje pałąk raków. Buty te posiadają także bardzo sztywną podeszwę. Z tego powodu wędrowanie w nich bez przypiętych raków nie należy do najbardziej komfortowych. Do raków półautomatycznych także potrzebne są specjalne buty z rantem, ale tylko w tylnej części. Zazwyczaj są one tańsze od profesjonalnych butów przeznaczonych do automatów. Raki koszykowe z kolei mogą być założone na większość butów o dość sztywnej podeszwie, ale nie wymagają wycięcia na pałąk raków. Polecane są osobom, chcącym pokonywać niezbyt trudne technicznie trasy.
Stalowe czy aluminiowe?
Do produkcji raków najczęściej wykorzystuje się stal lub aluminium. Wybór pomiędzy tymi dwoma rodzajami raków, zależy od terenu, w których chcemy ich używać.
- raki aluminiowe - ich zaletą jest lekkość, jednak nie nadają się na trasy, na których mogą mieć kontakt ze skałami. Są bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne, ich zęby mogą w takich warunkach ścierać się i ulec zniekształceniu. Polecane są na zaśnieżone lub oblodzone szlaki.
- raki stalowe - można z nich korzystać w terenach najbardziej wymagających, na szlakach kamienistych i zlodzonych. Są solidne i bardzo odporne na uszkodzenia oraz wyginanie. Minusem może być ich ciężar, większy, niż w przypadku raków aluminiowych.
Sztywność raków
Ze względu na budowę raków, dzielimy je na raki sztywne i półsztywne.
Raki półsztywne - dzięki ruchomemu łącznikowi znajdującemu się pomiędzy przednią a tylną częścią raków, są bardziej elastyczne. Z tego powodu komfort korzystania z nich na dłuższych trasach jest dużo większy. Są modelem bardziej uniwersalnym, ponieważ można je podpiąć do różnego typu butów.
Raki sztywne - zapewniają stabilność i dobrą przyczepność na trudnych technicznie, stromych podejściach czy podczas lodowej wspinaczki. Nie posiadają łącznika a buty do których chcemy je przypiąć powinny posiadać sztywną lub bardzo sztywną podeszwę. Dzięki takiej konstrukcji raków, możliwe jest utrzymanie się tylko na wbitych w zlodzoną nawierzchnię ich przednich zębach.
Ustawienie zębów
Raki różnią się między sobą także sposobem ustawienia zębów. W asortymencie sklepów znajdziemy raki z zębami atakującymi ( przednimi) w orientacji poziomej albo pionowej.
Orientacja pozioma - zęby atakujące raków ustawione są w pozycji poziomej. Zapewniają lepszą stabilność na niezbyt ubitym lodzie lub zmrożonym śniegu.
Orientacja pionowa - raki z tak zorientowanymi zębami sprawdzają się podczas wspinaczki lodowcowej i drytoolingu. Muszą być sztywne i bardzo wytrzymałe, ponieważ często to właśnie na nich opiera się cały ciężar ciała wspinacza.
Ilość zębów w rakach
Większa ilość zębów raków przekłada się na ich lepszą przyczepność do podłoża a tym samym większe bezpieczeństwo wspinacza. W większości modeli raków liczba ta mieści się między 10 - 14 zębami, ale może ich być także więcej lub mniej. Na trudniejsze i bardziej strome tereny polecane są raki o większej liczbie zębów, czyli powyżej 12. Osoby z dużym nr buta, także powinny wybierać raki z większą ilością zębów, by uniknąć pustych przestrzeni z ograniczoną przyczepnością pod podeszwą.
Raki na Ceneria.pl
Jeśli planujesz zimową wyprawę w góry i szukasz odpowiednich raków, przejrzyj ofertę sklepów prezentowanych na Ceneria.pl. Znajdziesz tu wysokiej jakości raki, które będziesz mógł dopasować do swoich potrzeb. Petzl, Black Diamond, Climbing Technology, Singing Rock, Camp, Grivel, Cassin czy Rockland to tylko niektórzy z renomowanych producentów, których sprzęt znajdziesz na Ceneria.pl. Od raków zależy bezpieczeństwo wspinacza, dlatego podczas wyboru modelu powinno się zwracać uwagę na odpowiednie certyfikaty produktu: CE oraz UIAA.