Jakie buty do biegania? - poradnik

Takie pytanie otrzymałem już dziesiątki razy od zaczynających biegać kolegów. I nie ma co się dziwić – jakby nie było buty do biegania są najważniejszą częścią ekwipunku biegacza. Niestety nie  ma na to jednej jedynej odpowiedzi. Prawda jest taka że te buty biegowe, które nam pasują zupełnie nie będą leżeć innej osobie bo mamy rożne stopy, rożnie techniki biegu, biegamy z różną intensywnością, w różnym terenie  itp.

 

Są to terminy z którymi prędzej czy później spotka się każdy potencjalny biegacz przychodzący do sklepu i pytający jaki model wybrać. Znając rodzaj swojej stopy, łatwiej dobrać odpowiednie obuwie i zmniejszyć ryzyko pojawienia się kontuzji.

Szybkie wyjaśnienie:  pronator przetacza stopę po podłożu na całej szerokości. Podczas biegania obciążana jest wewnętrzna część stopy. Niskie podbicie stopy ogranicza naturalny mechanizm pochłaniania wstrząsów. Buty do biegania dla takich osób powinny posiadać wsparcie od wewnętrznej części buta.

Supinator z kolei przetacza stopę obciążając jej zewnętrzną krawędź. Zjawisko to występuje przy wysokim podbiciu stopy i jest powodem znacznych wstrząsów podczas biegu. Najlepsze dla takich osób będą buty biegowe z mocną amortyzacją. Gdy nie skręca do wewnętrznej strony, ani nie przetacza się zewnętrzną krawędzią stopy odpowiedni model obuwia to „neutral”. 

Aby szybko sprawdzić jaki typ obuwia będzie dla nas wskazany można wykonać  test za pomocą kartki papieru i mokrej stopy.  Weźmy kartkę papieru, postawmy  nie niej mokrą stopę i sprawdźmy w jaki sposób została odciśnięta. Pełny zarys stopy oznacza niskie sklepienie - prawdopodobnie jesteś pronatorem. Odcisnęła się tylko górna część stopy i pięta, lub są one połączone cienkim paskiem zewnętrznej krawędzi stopy - masz wysokie sklepienie i prawdopodobnie jesteś supinatorem.  Stopa jest wyraźnie odciśnięta w obszarze palców i śródstopia, lekko zwęża się w części środkowej, by następnie rozszerzyć się w kierunku pięty – masz stopę neutralną. 

Warto wiedzieć Istnieją bardzo podzielone zdania na temat pronacji i supinacji. Niektórzy fizjoterapeuci uważają że nie ma to tak naprawdę żadnego znaczenia na prawdopodobieństwo wystąpienia kontuzji  czy właściwie dobierzemy buty pod tym kątem. Ważny natomiast jest ciężar ciała biegacza, to czy ma dobre buty, czy biega po twardej nawerchni czy w terenie.

Nie jest nikt odkrywczego w stwierdzeniu że but biegowy powinien być wygodny od razu, podczas pierwszego przymierzania. Nie liczmy na to że się rozejdzie po pierwszym czy drugim treningu. Idealny but biegowy to też taki który pasuje od razu podczas pierwszego treningu, jak tylko zacniemy biegać. Nie powoduje odcisków i nie ciśnie. Są takie, naprawdę. Gdy tylko mamy możliwość warto przymierzać kilka par. Mi udało się raz trafić na idealnie pasujący dla mojej stopy but do biegania: był to Matafe Speed 2 marki Hoka One One. Pierwszy raz miałem je na nodze podczas Misurina Sky Maraton ( 40 km w Dolomitach) i ani przez sekundę biegu nie czułem dyskomfortu. Wcześniej biegałem w innym modelu Hoka One – SpeedGoat i bardo dobrze je wspominałem stąd też moje zaufanie do tej marki. Z kolei znam takich którym obuwie do biegania tej marki kompletnie nie pasują. 

 

 

Należy pamiętać o tym  że podczas biegu, zwłaszcza dłuższego stopy mogą nam trochę puchnąc, dlatego powinniśmy dobierać buty ok pół numeru większe. Palce u stóp muszą mieć dużą swobodę ruchu, nic nie może ich  uciskać i absolutnie nie należy myśleć: „rozejdą się”, ponieważ może się okazać, że pierwsze treningi będą zbyt bolesne, by z butów dalej korzystać. I raczej się nie rozejdą. Gdy planujemy biegać po górach bezwzględnie musimy o tym pamiętać gdyż idealnie dobrany but biegowy  w którym palce nie mają odrobiny swobody spowoduje to że podczas zbiegów będziemy cierpieć niemiłosiernie a w domu może okazać się ze paznokcie mają śliczny czarny kolor zwiastujący ich odpadniecie.

 

To, po jakim podłożu będziemy najczęściej biegać, implikuje nam wybór konkretnych marek obuwia i modeli.  Różnią się one znacząco.  Buty biegowe przeznaczone na asflat charakteryzują się  niską wagą, dużą elastycznością oraz całkowicie płaskim bieżnikiem. Z racji tego że zakładamy, że zaczynamy dopiero przygodę z bieganiem, buty biegowe powinny mieć  dobrą amortyzację  by absorbować  wstrząsy powstałe podczas kontaktu stopy z twardym podłożem. Bardziej zaawansowane modele przeznaczone dla doświadczonych biegaczy będą charakteryzowały się jeszcze niższą wagą i minimalną amortyzacją.  Niewątpliwym liderem w tym segmencie rynku na pewno jest firma Asics. Ja osobiście bardzo dobrze oceniam buty biegowe marki Mizuno. Biegałem w wielu ich modelach i nigdy nie sprawiały mi  buty tej marki problemów. 

Warto też brać pod uwagę fakt że istnieją  tzw buty startowe . Buty startowe są ekstremalnie lekkie. Niską wagę zyskują właśnie kosztem amortyzacji i bardzo lekkich materiałów które narażone są na szybkie zużycie. Na codziennie bieganie w początkowej fazie naszej pasji zdecydowanie odradzam ten typ obuwia. Pomimo panującej mody na buty minimalistyczne, odradzam również na początku buty które nie posiadają amortyzacji.

 

Buty takie zwłaszcza te przeznaczone do biegania po górach, powinny posiadać solidniejszą niż buty przeznaczone na asfalt  konstrukcję. Ważny jest agresywny bieżnik i wykorzystanie trwałych materiałów.  Często droższe buty biegowe  przeznaczone w góry wyposażone są  w membranę GORE-TEX. W mojej opinii sens tego rozwiązania jest jednak wątpliwy. Podobnie jak w przypadku butów asflaltowych w tym segmencie znajdziemy buty z dużą amortyzacją których najlepszym przykładem sa buty biegowe marki Hoka One One. Buty minimalistyczne pod względem amortyzacji to np. obuwie biegowe marki  Merrel lub Inov – 8. Chyba najbardziej rozpoznawalna marka butów trailowych wśród polskich biegaczy to buty biegowe Salomon.  Gdy wyjedziemy jednak na zagraniczny bieg górski zauważymy jak wiele marek jest w Polsce niemal całkowicie  nieobecnych . Dobrym przykładem tego są buty biegowe marki  La Sportiva czy Scarpa. Są one  bardzo popularne we Włoszech a u nas całkowicie nieobecne. W ostatnim czasie renomowana firma outdoorowa – Arc´teryx, wypuściła swoje buty biegowe. Aktualnie w Polsce dostępne są w najlepszych sklepach górskich i biegowych. Mieliśmy okazje je testować  buty biegowe Arc´teryx Norvan VT i uważamy że są świetne, zwłaszcza gdy planujemy bieganie po Tatrach czy Dolomitach.

Kolejny potentat outdoorowy - marka The North Face ma również swej kolekcji posiada buty biegowe godne polecenia. Swego czasu testowaliśmy buty biegowe Ultra MT TNF. Test wypadł pomyślnie i na pewno warto brać pod uwagę buty biegowe The North Face.

 

Zespół Ceneria.pl